Nhân kỷ niệm 6 năm ngày mất của Phase 2 (Lonny Wood), cùng VHDP nhìn lại di sản của một trong những người đặt nền móng quan trọng nhất cho nghệ thuật graffiti hiện đại.
Phase 2, tên thật là Lonny Wood (sinh năm 1958), được xem là một trong những nhân vật quan trọng bậc nhất trong lịch sử graffiti, đặc biệt với những đổi mới mang tính cách mạng về lettering (nghệ thuật chữ cái) vào thập niên 1970. Xuất thân từ khu Bronx, Phase 2 không chỉ góp phần định hình graffiti hiện đại, mà còn đặt nền móng cho thứ sau này được gọi là street art.
Tác phẩm của ông không chỉ ảnh hưởng sâu sắc đến diện mạo thị giác của New York, mà còn để lại dấu ấn không thể xóa trong toàn bộ văn hoá graffiti toàn cầu. Phase 2 chính là người góp phần đưa graffiti từ một hành vi nổi loạn nơi đô thị trở thành một hình thức nghệ thuật phức tạp, có chiều sâu văn hoá và ngôn ngữ riêng.
Từ South Bronx - cái nôi của Hip Hop và Graffiti
Phase 2 lớn lên tại South Bronx, khu vực sau này trở thành trung tâm bùng nổ của cả phong trào Hip Hop lẫn graffiti vào những năm 1970. Khi đó, Bronx đang trải qua khủng hoảng kinh tế xã hội nghiêm trọng, và với nhiều nghệ sĩ trẻ, đường phố chính là nơi để họ cất tiếng nói, thể hiện bản thân và phản ánh thực tại sống.
Ở giai đoạn đầu, graffiti vẫn còn rất sơ khai, chủ yếu là tag đơn giản, chữ viết cơ bản. Nhưng Phase 2 nhanh chóng tạo ra sự khác biệt với những dạng chữ được cách điệu mạnh, vượt xa tính “đánh dấu tên tuổi” thông thường. Ông chịu ảnh hưởng sâu sắc từ văn hoá Hip Hop đang hình thành lúc bấy giờ, đặc biệt là Breaking và DJ, những bộ môn đề cao tinh thần ngẫu hứng, sáng tạo và cá tính cá nhân.
Từ tag đơn giản đến nghệ thuật chữ phức tạp
Phase 2 cũng chịu ảnh hưởng từ nghệ thuật thư pháp và những thử nghiệm về chữ của các writer đời đầu như TAKI 183 và Cornbread - những người đặt nền móng cho văn hoá tagging. Khi graffiti bắt đầu chuyển mình từ chữ ký đơn lẻ sang những tác phẩm phức tạp hơn, Phase 2 chính là người mở đường cho sự thay đổi đó.
Ông tạo ra những bộ chữ có chiều sâu, uốn lượn, sống động, nhấn mạnh vào dòng chảy, nhịp điệu và phong cách. Những chữ cái của Phase 2 không chỉ để đọc, mà còn để cảm nhận. Và điều đó khiến tác phẩm của ông trở nên dễ nhận ra ngay từ cái nhìn đầu tiên.
Người đặt nền móng cho Wildstyle
Tên tuổi của Phase 2 gắn liền với sự ra đời và phát triển của wildstyle - phong cách chữ phức tạp, đan xen, nhiều lớp, nhiều mũi tên và chuyển động. Đây là kiểu lettering khiến người ngoài cuộc gần như không thể đọc được, nhưng với giới writer, đó là đỉnh cao của kỹ thuật và tư duy.
Chính Phase 2 đã giúp graffiti vượt qua ranh giới của “phá hoại” để được nhìn nhận như một ngôn ngữ thị giác thực thụ, có thẩm mỹ, có chiều sâu và mang bản sắc văn hoá rõ rệt. Ông biến việc “viết tên” thành một hình thức nghệ thuật hoàn chỉnh, các chữ cái vừa mang thông tin, vừa mang cảm xúc và tinh thần thời đại.
Graffiti không chỉ là vẽ mà còn là tiếng nói
Không dừng lại ở kỹ thuật, Phase 2 còn góp phần định hình triết lý graffiti: Graffiti là một hình thức tự do biểu đạt, chứ không chỉ là hành vi chống đối. Cùng với những huyền thoại như Dondi, Seen, Zephyr, ông giúp xây dựng một nền văn hoá graffiti có chiều sâu, đủ sức ảnh hưởng đến các thế hệ sau như: Jean-Michel Basquiat đến Keith Haring.
Chính những người tiên phong này đã mở đường để graffiti và street art bước vào gallery, bảo tàng, và được công nhận như một phần của lịch sử nghệ thuật đương đại.
Tiếng nói của Bronx và di sản toàn cầu
Bằng graffiti, Phase 2 biến những bức tường ở Bronx thành nơi lên tiếng cho những cộng đồng từng bị bỏ quên, kể lại câu chuyện của họ bằng hình ảnh và chữ viết. Ông lấy cảm hứng trực tiếp từ tàu điện ngầm, kiến trúc, đường phố New York, biến không gian đô thị thành một cuốn nhật ký thị giác sống động.
Graffiti của Phase 2 phản ánh đầy đủ tinh thần thời đại: nổi loạn, phản kháng, nhưng đồng thời cũng rất đẹp, rất người, và rất thật.
Di sản của một huyền thoại
Ảnh hưởng của Phase 2 đối với graffiti và street art là không thể phủ nhận. Ông được xem là người tiên phong, là nền móng cho mọi phát triển về lettering sau này. Tác phẩm của ông từng được trưng bày tại những không gian uy tín như Museum of the City of New York và Brooklyn Museum, khẳng định vai trò của graffiti trong dòng chảy nghệ thuật Mỹ.
Di sản của Phase 2 không chỉ nằm ở kỹ thuật chữ, mà ở việc ông đã biến graffiti thành một ngôn ngữ toàn cầu, giúp con người thể hiện bản sắc, sự phản kháng, niềm tự hào và tinh thần đường phố. Từ South Bronx, Phase 2 đã góp phần định hình diện mạo thị giác của cả một nền văn hoá đô thị.
Đăng kí E-mail để cập nhật và không bỏ lỡ các thông tin mới nhất từ chúng tôi.
